BAHAR HASTANESİ 2.ULUSLARARASI SA?žLIKTA KALİTE PERFORMANS KONGRESİ' nde

?–zet

Literatürde sa?Ÿlık sisteminde mesleklerin uzmanlık düzeyinin daha özelle?Ÿti?Ÿi görülmektedir. Bu makale kapsamında ilk bölümde ?Hem?Ÿirelik disiplininin uzmanlık düzeyinin nasıl özelle?Ÿti?Ÿi?? soruna cevap verilecektir. İkinci bölümde Türkiye?de bu ba?Ÿlamda tanımlanan hem?Ÿirelik uzmanlık alanları belirtilecektir. ?œçüncü bölümde ise bu uzmanlık alanlarından çocuk hem?Ÿireli?Ÿinin performans de?Ÿerlendirme ölçütleri literatür dahilinde tanımlanacaktır. Bunu izleyen bölümde saha uzmanı çocuk hem?Ÿireleri yardımıyla bu kriterlerin önem dereceleri belirlenmeye çalı?Ÿılacak ve bu kriterlerin belirlenmesinde kullanılan metoda yer verilecektir. Son bölümde ise yapılan çalı?Ÿmanın önemi, sa?Ÿlık sektörüne faydası ve akademik dünyaya katkısı tartı?Ÿılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Uzmanla?Ÿma, Hem?Ÿirelik, ?‡ocuk Hem?Ÿireli?Ÿi, Performans, Performans kriteri

A MODEL PORPOSAL FOR MEASURING THE PERFORMANCE OF NURSES IN THE SPECIALIZED NURSING SYSTEM

Abstract

According to the literature, the division of labor in the healthcare system is getting more specialized. The scope of this article; in the first part is to answer the question ?How the specialization level of nursing disciple is divided??. In the second part, defined nursing proficiency fields in Turkey will be stated in this context. The topic of the third part is to determine the performance evolution criteria of pediatric nursing in the frame of the literature. In the following part, the domain expert will try to determine the importance order of these criteria with the help of pediatric nurses and the method will be introduced. In the last part; the importance of this study, the benefits to the healthcare sector and contribution to the academic world will be discussed.

Key Words: Specialization, Nursing, Pediatric Nursing, Performance, Performance Criteria
Giri?Ÿ
Bu makale uzmanlık olarak tanımlanmasına ra?Ÿmen görev tanımları ve performans kriterleri belirlenmemi?Ÿ hem?Ÿirelik uzmanlıklarının bu eksiklerin tamamlanmasını amaçlamaktadır. İlerleyen bölüm kapsamında hem?Ÿirelik mesle?Ÿinin geli?Ÿimi ve uzmanla?Ÿması hakkında literatür payla?Ÿılacaktır. Sonraki bölümlerde bu uzmanlık alanlarının mevcut durumun tespitine yer verilecektir. Performans kriterleri örneklerinin literatür kapsamında tespiti ve aktörlerin yapması gerekenler ise literatüre katkı olacaktır. Zira literatürümüzde benzer bir çalı?Ÿma mevcut de?Ÿildir. Makaleye sonuç, de?Ÿerlendirme ve kısıtlarla son verilecektir.

Literatür Taraması: Türkiye?de Hem?Ÿirelik Mesle?Ÿinin Geli?Ÿimi
Kadının bakım verici rolü ile ba?Ÿlayan hem?Ÿirelik tarihi, ancak modern anlamda hem?Ÿireli?Ÿi Kırım sava?Ÿı sırasında (1854-1856), Florence Nightingale ile (1820-1910) tanımı?Ÿtır (Torun 2008). Hem?Ÿireli?Ÿin Türkiye? de gerçek anlamda bir meslek haline gelme süreci ise Dr. Besim ?–mer (Akalın) Pa?Ÿa (1861-1940) ile ba?Ÿlamı?Ÿtır. Dr. Besim ?–mer (Akalın) Pa?Ÿa 1907 yılında Londra? da toplanan Uluslararası Kızılhaç Konferansına Osmanlı Delegesi olarak katılmı?Ÿ, hastabakıcılık e?Ÿitimi faaliyetlerini gözleme fırsatı bulmu?Ÿtur ve Türkiye? ye döndü?Ÿünde meslekle?Ÿme adına giri?Ÿimlerde bulunmu?Ÿtur (?–kdem ve ark. 2000;?–zaydın 2002; Bahçecik ve Alpar 2009). Bu do?Ÿrultuda 1911 yılında Hilali Ahmer Cemiyeti (Kızılay) ile görü?Ÿlerini payla?Ÿmı?Ÿ ve Hilali Ahmer Cemiyeti (Kızılay) tarafından Kadırga? da Osmanlı Validethanesinde hastabakıcılık kursu açılmı?Ÿtır ve ilk hem?Ÿirelik e?Ÿitimine ba?Ÿlanmı?Ÿtır (?–zaydın 2002; Yavuz 2004; Bahçecik ve Alpar 2009). Altı ay süren kurslar sonunda Kerime Salahor, Safiye Hüseyin Elbi ve Münire İsmal? inde içinde bulundu?Ÿu kadınlar ilk defa Balkan Sava?Ÿı (1912) ve ?‡anakkale Sava?Ÿı (1915-1916) sırasında hasta bakımına katılmı?Ÿlardır (Dal ve Kiti?Ÿ 2008). 1911 yılında ba?Ÿlayan bu kurslar olanaksızlıklar nedeniyle bir okul haline dönü?Ÿememi?Ÿtir. Ayrıca Türk tıbbının geli?Ÿmesine önemli katkılar sa?Ÿlayan ve birlikte çalı?Ÿtı?Ÿı hem?Ÿirelerin Türk hastalara bakım vermesini sa?Ÿlayan Dr. Rieder (1861-1913), hem?Ÿirelik konusunun çözümlenmesi gereken bir sorun oldu?Ÿuna inanmı?Ÿ ve Almanya? da yeti?Ÿtirilmi?Ÿ ?Hamburg Hem?Ÿireler Derne?Ÿi? ne mensup üç hem?Ÿireyi Gülhane Seririyat Hastanesine 1898 yılında getirilmesini sa?Ÿlamı?Ÿtır. Alman Hem?Ÿirelerin geli?Ÿi birer yıllık sözle?Ÿme ile de?Ÿi?Ÿimli olarak 1932 yılına kadar devam etmi?Ÿtir. Daha önce hasta bakım i?Ÿini üstlenen kadınlardan ?hastabakıcı? , ?inas hademe? veya sadece ? hademe? olarak söz edilirken, ilk olarak 1912-1913 Balkan Sava?Ÿı sırasında bu Alman hem?Ÿirelere yönelik olarak Türkçe kar?Ÿılı?Ÿı ?Hem?Ÿire? olan ? Schwester? hitabı kullanılmaya ba?Ÿlanmı?Ÿ ve günümüze kadar gelmi?Ÿtir (Gümü?Ÿ 2002; Torun 2008).

Cumhuriyet döneminde ise açılan ilk Hem?Ÿire okulu 1925 yılında açılan Kızılay Hem?Ÿire Okuludur. E?Ÿitim süresi iki yıl üç aydır, 1936 yılında e?Ÿitim süresi üç yıla çıkarılmı?Ÿ ve bu okula ortaokul mezunları alınmaya ba?Ÿlanmı?Ÿtır. 1958? de e?Ÿitim dört yıla çıkarılmı?Ÿtır ve daha sonra bu okuldan mezun olan hem?Ÿireler, Türkiye? de Hem?Ÿirelik e?Ÿitiminin ba?Ÿlamasına öncü olmu?Ÿlardır (Dal ve Kiti?Ÿ 2008; Bahçecik ve Alpar 2009).

Türkiye? de lisans düzeyinde hem?Ÿirelik e?Ÿitimi, Ege ?œniversitesi Hem?Ÿirelik Yüksekokulu? nun 1955 yılında kurulmasıyla ba?Ÿlamı?Ÿtır. Ege ?œniversitesi?ni, Ankara? da Hacettepe ?œniversitesi Hem?Ÿirelik Yüksekokulu, İstanbul? da Florence Nightingale Hem?Ÿirelik Yüksekokulu izlemi?Ÿtir (Yavuz 2004; Bahçecik ve Alpar 2009).

Tarihsel süreç içerisinde hem?Ÿirelik e?Ÿitimi ve uygulamaları hastanelerde hekime ba?Ÿlı olarak yürütülme anlayı?Ÿından, üniversitelerde ba?Ÿımsız olarak kendi e?Ÿitim ve uygulamalarını yürüten konuma geçmi?Ÿtir (Karagözo?Ÿlu 2005). Bu ba?Ÿlamda e?Ÿitim alanındaki geli?Ÿmelere ülkemizde ilk kez Hacettepe ?œniversitesi Hem?Ÿirelikte Yüksek Lisans (1968) programı ve 1972 yılında doktora programının açılması eklenmi?Ÿtir. Hem?Ÿireli?Ÿe akademik bir disiplin olma yolunda hız veren bu geli?Ÿmeler, hem?Ÿirelik e?Ÿitiminin hasta bakım kurslarından yüksek e?Ÿitim kurumlarına dönü?Ÿmesini sa?Ÿlamı?Ÿtır. Doktora programları ba?Ÿlangıçta tek program olarak ba?Ÿlamı?Ÿken ?Ÿu anda Türkiye? de sekiz program bulunmaktadır. Bunlar; Hem?Ÿirelik Esasları, Do?Ÿum-Kadın Sa?Ÿlı?Ÿı ve Hastalıkları Hem?Ÿireli?Ÿi, ?‡ocuk Sa?Ÿlı?Ÿı ve Hastalıkları Hem?Ÿireli?Ÿi, Ruh Sa?Ÿlı?Ÿı ve Hastalıkları Hem?Ÿireli?Ÿi, Halk Sa?Ÿlı?Ÿı Hem?Ÿireli?Ÿi ve Hem?Ÿirelikte E?Ÿitim doktora programlarıdır (Yavuz 2004; Dal ve Kiti?Ÿ 2008; Bahçecik ve Alpar 2009).

Genel olarak uzman hem?Ÿireler özellikle ne yapıldı?Ÿını tanımlayabilen, neler yapılabileceklerini tartı?Ÿabilen ve bunun için etkin ortamlar yaratabilen hem?Ÿirelerdir. ?–yküden elde edilen içgörü ve ve bilgi uzman hem?Ÿirelere güç verebilir. Uzman hem?Ÿireler uygulamanın gelimine koçluk eden, hasta bakımını daha iyiye götürmede iyi bir ileti?Ÿim becerisine sahip olan ki?Ÿilerdir. Uzman Hem?Ÿireler, kendi yetkin klinik bilgilerini, becerilerini, zekâlarını, sezgilerini hasta yararına eyleme dönü?Ÿtürürken, inançlarını ve güçlü ileti?Ÿim becerilerini hasta bakımını daha iyiye götürmek için meslekta?Ÿlarını etkilemede ve onlara liderlik etmede kullanan hem?Ÿirelerdir (Pierce 1932; Basil 1970 Karagözo?Ÿlu, 2005).

Veri Analizi ve Ara?Ÿtırma Yöntemi
Ara?Ÿtırma kapsamında sa?Ÿlık sektörünün hem?Ÿirelik mesle?Ÿine ve uzmanlık alanlarına bakı?Ÿını tespit etmek için en sık kullanılan i?Ÿ ilanı sitelerinin ilanları incelenmi?Ÿ yapılan analizler sonrasında sa?Ÿlık kurumlarına sorulacak sorular tespit edilmi?Ÿtir. Bu sorular hem?Ÿirelik lisansı sahibi olan yazar ve özel hastanede kalite sorumlusu olarak çalı?Ÿan yazarlarca tespit edilmi?Ÿtir.
Bu sorular a?Ÿa?Ÿıdaki gibidir:
1.?‡ocuk servisinde çalı?Ÿacak hem?Ÿirelerinizi ne gibi kriterlere göre belirliyorsunuz?
2.Uzman çocuk hem?Ÿireniz var mı? (Varsa kaç ki?Ÿi ve nasıl uzmanla?Ÿtı? Kurs programları, akran danı?Ÿmanlı?Ÿı, klinik deneyim, yüksek lisans, doktora)

Soruların tespiti ardından sa?Ÿlık müdürlükleri sitelerinde yer alan hastanelerden veritabanı olu?Ÿturulmu?Ÿtur. Bu veritabanında yer alan hastanelerden 10 tanesi rastsal olarak( MS Excel yazılımı kullanılarak) tespit edilmi?Ÿ ve bu hastaneler ile telefonda mülakat ile veri toplanmı?Ÿtır.

Bu hastanelerden 2 tanesi üniversite hastanesi, 1 tanesi e?Ÿitim ara?Ÿtırma hastanesi, 2 tanesi devlet hastanesi, 4 tanesi tek ?Ÿubeli özel hastane ve 1 tanesi çok ?Ÿubeli özel hastanedir. Hastaneler co?Ÿrafik olarak farklı illerde yer almaktadır. Görü?Ÿülen ki?Ÿiler ba?Ÿhem?Ÿire, sorumlu hem?Ÿire, uzman hem?Ÿire, ba?Ÿhekim, kalite sorumlusu pozisyonunda çalı?Ÿmaktadır.

Yapılan görü?Ÿmeler söylem analizi yöntemiyle incelenmi?Ÿtir. Söylem basit olarak kullanılan dil ve dil prati?Ÿidir (O?Ÿuz 2008:53). Söylemler metinlerin (textlerin) içinde gizlidir, metinler ile nesne haline dönü?Ÿür. Metinler yine birçok formda yazılı, sözlü, resim, logo, sembol halinde bulunabilir. Söylem ile sosyal yapı arasında bir ba?Ÿ vardır. Metinler ile yola çıkılan analizde ba?Ÿlam (context) göz önünde tutularak gerçeklik ve söylem arasındaki ili?Ÿki incelenir (O?Ÿuz 2008, Denzin ve Lincoln 2000).

Bulgular
En sık kullanılan i?Ÿ ilanı siteleri incelenmi?Ÿ ve en sık kullanılan ilk iki sitede ?hem?Ÿirelik? anahtar kelimesi kullanılarak yapılan i?Ÿ ilanı aramasında 1.Internet sitesinde(05 Mart 2010 tarihinde-güncel veriler ı?Ÿı?Ÿında de?Ÿerlendirme yapılması amacıyla tam metin gönderilmesine en yakın tarih seçilmi?Ÿti-) 242 ilan 2.Internet sitesinde 181 ilan oldu?Ÿu tespit edilmi?Ÿtir. ??‡ocuk hem?Ÿiresi? anahtar kelimesi ile yapılan aramada ise her iki sitede ilana rastlanmamı?Ÿtır. ?‡ocuk hem?Ÿiresi ve di?Ÿer hem?Ÿirelik uzmanlıkları ile ilgili ilanlar incelendi?Ÿinde sadece yo?Ÿun bakım ve ameliyat uzmanlık alanına sahip hem?Ÿirelerden genel nitelikler kapsamında ?sertifikası olan? ibaresi yer almaktadır. Di?Ÿer uzmanlık alanlarını örnek bir ilan üzerinden söylem analizi yapılmı?Ÿtır.
X İlindeki ?–zel Y HASTANESİ a?Ÿa?Ÿıdaki temel niteliklere sahip "Yo?Ÿun Bakım Hem?Ÿiresi" aramaktadır:
Yo?Ÿun bakım sertifikası olan?
Yo?Ÿun bakım ünitesi deneyimi olan?
İç rahatlı?Ÿı ile mesle?Ÿini icra etmek isteyen?
Hasta güvenli?Ÿini ön planda tutan?
?‡alı?Ÿma arkada?Ÿları ile ekip anlayı?Ÿı içerisinde i?Ÿbirli?Ÿi ile çalı?Ÿmaya hazırlıklı?
Mesle?Ÿinde yetkin oldu?Ÿu iddiası olan?
Ki?Ÿisel geli?Ÿime açık olan?
Sa?Ÿlık hizmetinin 7 gün 24 saat kesintisiz sunumunun bilincinde olan?

Di?Ÿer Uzmanlık alanları için ise:

* Sa?Ÿlık Meslek Lisesi Mezunu, Tercihen Hem?Ÿirelik Yüksek Okulu Mezunu,
* En az 2 yıllık Ameliyathane deneyimi olan,
* Yo?Ÿun i?Ÿ temposuna ayak uydurabilecek,
* Ekip ?‡alı?Ÿmasına Yatkın,
* Ameliyathane hem?Ÿiresi olarak görev yapabilecek
çalı?Ÿma arkada?Ÿı aramaktayız

* Lojman imkanı bulunmaktadır.
E?Ÿitim Derecesi
:
Lise, Yüksekokul, Lisans
Deneyim Süresi
:
2 yıldan az

gibi ilanlar bulunmaktadır.

Hem?Ÿirelik uzmanlı?Ÿı için bir sertifikasyon(diploma veya özel kurum sertifikası) veya uzmanlıktan ziyade deneyime önem verildi?Ÿi tespit edilmi?Ÿtir. Sertifikasyon istenen bölümlerde deneyim istenmesi deneyime sertifikasyondan daha çok önem verildi?Ÿini göstermektedir.

?–nceki bölümde belirtilen sorular bu tespitten sonra belirlenmi?Ÿtir. Bu sorulara verilen cevaplar analiz edildi?Ÿinde ise yine benzer sonuca ula?Ÿılmı?Ÿtır.

Verilen cevaplarda hastanelerin çocuk hem?Ÿiresi ihtiyacı durumunda e?Ÿitim durumu dikkate alınmaksızın genel hem?Ÿirelik bilgisine sahip olan bireylerin i?Ÿe kabul edilip tecrübeli hem?Ÿireler yanında deneyim ile uzmanlık kazandırılmaya çalı?Ÿıldı?Ÿı tespit edilmi?Ÿtir.

Yapılan görü?Ÿmelerden bazı ifadeler ?Ÿunlardır:

?œniversite 1?de görev yapan ba?Ÿhem?Ÿire:
Soru1?e verilen cevap: ??‡ocuk servisinde çocuk hem?Ÿiresi çalı?Ÿıyor, çocuk kliniklerinde deneyim kazanan hem?Ÿireler burada görevlendiriliyor? yıl içinde de e?Ÿer seminer olursa hem?Ÿireler gönderiliyor.?

Soru2?ye verilen cevap: ?Uzman çocuk hem?Ÿiresi mevcut(uzmandan kasıt deneyimli)20 hem?Ÿire, bunlardan 7 tanesi kliniklerde (yenido?Ÿan, prematüre servislerinde uzun dönem çalı?Ÿmı?Ÿ hem?Ÿireler)di?Ÿerleri normal hem?Ÿire.?

Ba?Ÿhem?Ÿire ?aslında çocuk servisinde sıradan hem?Ÿirenin çalı?Ÿmasını de?Ÿil,bana kalırsa çocu?Ÿun ruh halinden anlayacak,ona hitap edecek uzman hem?Ÿirenin çalı?Ÿmasını tercih ederim ama, ?Ÿu anki sistem içinde bunu yapmamız çok zor, ke?Ÿke bu sistemde çalı?Ÿabilsek.? demi?Ÿtir.

?œniversite 2?de görev yapan ba?Ÿhem?Ÿire:
Soru1?e verilen cevap: ??‡ocuk servisinde Uzman hem?Ÿireleri mevcut bu konuda yıllardır çalı?Ÿıyorlar.(kriter deneyimli hem?Ÿire)?

Soru2?ye verilen cevap: ?Yüksek lisans derecesine sahip tek hem?Ÿire var. Bu hem?Ÿiremiz ba?Ÿhem?Ÿire olarak görev yapmaktadır(operasyonel seviyede görev almamaktadır).?
?œniversite 2?de görev yapan ba?Ÿhem?Ÿire hem?Ÿirelik lisansına sahip bireyleri uzman hem?Ÿire olarak tanımlamaktadır.

İ?Ÿ ilanı Internet sitelerinin yakla?Ÿımını birebir dile getiren Devlet Hastanesi 1 olmu?Ÿtur. Ba?Ÿhem?Ÿire her iki soruyu dinledikten sonra a?Ÿa?Ÿıdaki cevabı vermi?Ÿtir.İfadelerini özetlemek gerekirse çocuk servisinde çalı?Ÿan hem?Ÿirelerde servisle ilgili deneyim aradıklarını, ama genelde hem?Ÿireler aynı i?Ÿi yaptıklarını dü?Ÿündükleri için (!)her hem?Ÿire her serviste görev yapıp mesle?Ÿin inceliklerini ö?Ÿrenmesi gerekti?Ÿi savunmu?Ÿtur.

?‡ok ?Ÿubeli uluslar arası akreditasyon ve birçok kalite belgesine sahip çok ?Ÿubeli hastane sorumlu hem?Ÿiresi ise özetle ilanlarda genel hem?Ÿire aldıklarını ve deneyimli hem?Ÿireler yanında tecrübe kazandırılarak bu niteli?Ÿin kazandırıldı?Ÿını belirtmi?Ÿtir.

Tek ?Ÿubeli özel hastanelerde ise bu uzmanlıklar ya yer almamakta yada deneyime önem verdikleri ifade edilmi?Ÿtir.

Hem?Ÿirelik Uzmanlık Alanlarının Performansını Nasıl ?–lçebiliriz?
Yöntem bölümde belirtildi?Ÿi gibi ?Söylem ile sosyal yapı arasında bir ba?Ÿ vardır?. Söylemlerin analizi sonucunda sosyal yapı ile hem?Ÿirelik mesle?Ÿinin ba?Ÿı hem?Ÿireli?Ÿin deneyimle kazanılan bir uzmanlık oldu?Ÿudur. Sertifika veya diploma yerine deneyim ile tecrübe kazanılmasında uzmanlı?Ÿın aynı uzmanlık olmaması ve ilk defa kar?Ÿıla?Ÿılan durumlarda tecrübesiz olunaca?Ÿından hastaların sa?Ÿlı?Ÿının riske edilmi?Ÿ olaca?Ÿı a?Ÿikardır. Bu sorunun çözümlenmesi için uzmanlıklara uygun sertifika ve diplomaların i?Ÿ tanımını kapsayacak ?Ÿekilde geli?Ÿtirilmesi gerekmektedir.

Bu kriterlerin uygulanması için ise:

Figüre 1: Model
(Kurumsalla?Ÿma için daha fazla bilgi Meyer ve Rowan, 1977, DiMaggio ve Powel, 1983, Sargut ve ?–zen 2007?e bakınız)

İlerleyen bölümlerde makalenin konusu performans ölçümü oldu?Ÿundan bu nokta ayrıntıları ile incelenecektir. Kriterler temel alınarak bu uzmanla?Ÿmı?Ÿ grubun, uzmanlık alanlarına göre sa?Ÿlık hizmetlerinde istihdamı sa?Ÿlanmalı ve aynı zamanda yasal olarak performans kriterleri ve ilgili görev alanları tanımlanmalıdır. Bu mevcut durumdan yola çıkarak bir model örne?Ÿi olması amacıyla hem?Ÿirelik uzmanlık alanlarından çocuk hem?Ÿireli?Ÿinin literatür dahilinde performans kriterleri belirlenmi?Ÿtir. Bunlar;
1.?‡ocuk ve ailenin sa?Ÿlık bakımında hem?Ÿiresine ula?Ÿabilir olması (Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
2.?‡ocuk ve aile ile güvenli ileti?Ÿimin kurulması(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
3.?‡ocuk ve aileye güvenli emosyonel ve fiziksel bakımın sa?Ÿlanması(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
4.?‡ocuk ve ailenin gereksinimlerine uygun iyi bakım alması(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
5.?‡ocuk ve ailenin bakım sonuçları hakkında tam bilgilendirilmesi(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
6.?‡ocuk ve ailenin bakım hakkında planlama, karar verme ve uygulamaya katılması(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
7.?‡ocuk ve ailenin de?Ÿer, inanç ve tercihlerine bakımda yer verme(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
8.?‡ocuk ve aileyi kamu hizmetlerine yönlendirebilme(Betz et. al 2002; Palender ve Leino-Kilpi 2004; Betz 2005; Betz et. al 2007; Betz 2008)
Hem?Ÿirelerin performansının ölçülmesi için ise tavsiye edilen yöntem ?Ÿudur:
f(çocuk hem?Ÿiresi performansı)= aXkriter1+bXkriter2?? gXkriter8
burada belirtilen a,b?g katsayı olup ilk ölçüm yılları için e?Ÿit alınacak sonraki yıllarda a?Ÿırlıkları hesaplanmaya çalı?Ÿılacaktır. Bu yöntem ile çocuk hem?Ÿirelerinin uzmanlık alanlarının gereklerinin ne kadarını ba?Ÿarı ile yerine getirdi?Ÿi tespit edilebilecektir.

Sonuç, De?Ÿerlendirme ve Kısıtlar
?‡ocuk Hem?Ÿireleri Derne?Ÿi Internet sayfasında ?2008 verilerine göre çocuk hem?Ÿireli?Ÿi alanında Yüksek lisans e?Ÿitimini tamamlayan 214 ki?Ÿi, doktora e?Ÿitimini tamamlayan 64 ki?Ÿi ve toplam 52 ö?Ÿretim üyesi bulunmaktadır.? bilgisi yer almaktadır. Türkiye faaliyet gösteren devlet ve özel sa?Ÿlık kurumlarının sayısı ise binlerle ifade edilmektedir. Dolayısıyla bu hastanelerin ??‡ocuk Hem?Ÿiresi? diplomasına sahip birey bulma ihtimali çok dü?Ÿüktür. Bu nedenle mevcut hem?Ÿirelere bu uzmanlı?Ÿı kazandıracak sertifikasyonların düzenlenmesi elzemdir. Hiçbir sa?Ÿlık kurulu?Ÿu ??‡ocuk Doktoru? pozisyonunda genel doktorluk bilgisine sahibi bireyleri çalı?Ÿtırmamaktadır. Sa?Ÿlık Bakanlı?Ÿı çıkardı?Ÿı yasalarla buna müsaade etmemektedir. Sa?Ÿlık Bakanlı?Ÿı, üniversiteler ve bu konudaki deneyimli hem?Ÿirelerin ortak çalı?Ÿmasıyla sertifika ve diploma için gerekli içerik hazırlanmalıdır. Sa?Ÿlık Bakanlı?Ÿı?nca çıkarılacak yasalar ile bu uzmanlık alanlarında sadece gerekli belgelere sahip bireylerin çalı?Ÿması sa?Ÿlanmalıdır. Böylece hastaların sa?Ÿlı?Ÿının riske edilmemi?Ÿ olacaktır.

?‡alı?Ÿmanın kısıtı seçilen örneklemin büyüklü?Ÿüdür. Mevcut durumun tespiti için bu kadar büyük bir örneklem seçilmesi yeterli olsa da uzmanlık alanları için geli?Ÿtirilecek kriterler gerekirse tüm sa?Ÿlık kurumları çalı?Ÿanlarının fikri alınarak yapılmalıdır.

KAYNAKLAR
1.Torun S. Kırım Sava?Ÿı? nda Hasta Bakımı ve Hem?Ÿirelik ?‡ukurova ?œniversitesi Sa?Ÿlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi 2008.
2.?–kdem ?ž, Abbaso?Ÿlu A, Do?Ÿan N. Hem?Ÿirelik Tarihi, E?Ÿitimi ve Geli?Ÿimi. Ankara ?œniversitesi Dikimevi Sa?Ÿlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Yıllı?Ÿı 2000;1(1): 5-11.
3.?–zaydın Z. Start of Nursing in Turkey and Samples from its Deveopment in the Last Thirty Years. Türkiye Klinikleri Tıp Eti?Ÿi-Hukuku-Tarihi 2002; 10: 259-262
4.Bahçecik N, Ecevit Alpar ?ž. Nursing education in Turkey:From past to present. Nurse Education Today 2009; 29: 698-703.
5.Yavuz M. Nursing Doctoral Education in Turkey. Nurse Education Today. 2004; 24: 533-559.
6.Dal ?œ, Kiti?Ÿ Y. The Historical Development and Current Status of Nursing in Turkey. The OJIN: Online Journal of Issues in Nursing. 2008; 13(2): 1-9.
7.Gümü?Ÿ N. XX. Yüzyılın ilk yarısında Türkiye? de Hastabakıcılık Müessesesi. Mu?Ÿla ?œniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2002.
8.Karagözo?Ÿlu ?ž. Bilimsel bir disiplin olarak Hem?Ÿirelik. C.?œ. Hem?Ÿirelik Yüksekokulu Dergisi. 2005; 9(1): 6-14.
9.Pierce E. Speciatization in Nursing. The American Journal of Nursing 1932; 32(3): 285-288.
10.Basil S. The Clinical Nurse Specialist: A Role Model. The American Journal of Nursing 1970; 70(5): 1030-1039.
11.Betz CL, Cowell JM, Lobo ML, Craft-Rosenberg M. American Academy of Nursing Child and Family Expert Panel Health Care Quality and Outcomes Guidelines for Nursing of Children and Families: Phase II. AAA News&Opinion Nursing Outlook 2002; 52 (6): 311-316.
12.Pelander T, Leino-Kilpi H. Quality in Pediatric Nursing Care: Children? s Expectations. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing. 2004; 27:139-151.
13.Betz CL. Health care quality and outcome guidelines for nursing of children and families. Journal of Pediatric Nursing: Nursing Care of Children&Families 2005; 20(3): 149-152.
14.Lacey SR, Klaus SF, Smith JB, Cox KS, Dunton NE. Developing Measures of Pediatric Nursing Quality. Journal of Nursing Care Quality 2006; 21(3): 210-220.
15.Betz CL, Cowell JM, Craft-Rosenberg MJ, Krajicek MJ, Lobo ML. Health care quality and outcome guidlines for nursing of children and families: Implications for Pediatric Nurse Practitioner Practice, Research, and Policy. Journal of Pediatric Health Care 2007; 21(1): 64-66.
16.Betz CL. Pediatric Nursing: Scope and Standarts f Practice: A Unified Professional Effort Journal of Pediatric Nursing: Nursing Care of Children&Families 2008; 23(2): 79-80.
17.Sargut A.S ve ?–zen ?ž. ?–rgüt Kuramları, İmge Kitabevi, 2007, Ankara
18.DiMaggio, P. J., ve Powell, W. W.. Iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields. American Sociological Review, 1983,48: 147-160.
19.Meyer, J., ve Rowan, B. Institutionalized organizations: Formal structure as myth and ceremony, American Journal of Sociology, . 1977. 83: 340-363.
20.O?Ÿuz M.C.(2008) Söylem Analizi, Sosyoloji Notları, 52-57
21.Denzin N., and Lincoln Y. (2000) Handbook of qualitative research Sage Publications